کارت گرافیک یکی از اصلیترین اجزای کامپیوتر است که مستقیما بر تجربه کاربری شما تاثیر میگذارد. با توجه به تنوع محصولات و وجود محصولات فیک و بی کیفیت، خرید این قطعه مهم کار سادهای نیست. موارد زیادی وجود دارد که باید قبل از تصمیمگیری در نظر بگیرید:
- هدف شما از خرید چیست؟ بازی، طراحی سهبعدی، یا کارهای معمولی؟
- بودجه شما چقدر است؟
- سیستم فعلی شما با چه کارتهایی سازگار است؟
- چه ویژگیهای فنی مثل میزان حافظه VRAM، رزولوشن مورد نظر و فناوریهای جدید مثل Ray Tracing برای شما اهمیت دارد؟
در این مقاله، به شما توضیح میدهیم که چرا کارت گرافیک یکی از مهمترین اجزای یک کامپیوتر است و چه عواملی را باید هنگام خرید آن بررسی کنید. از معرفی ویژگیهای کلیدی گرفته تا بررسی بهترین گزینهها در بازههای قیمتی مختلف، به تمامی سوالات شما پاسخ خواهیم داد تا بتوانید با خیالی راحت بهترین انتخاب را داشته باشید.
عوامل مهم در خرید کارت گرفیک
1. هدف از خرید
اولین گام برای انتخاب کارت گرافیک، مشخص کردن هدفتان از خرید آن است.
گیمینگ: اگر گیمر هستید، باید کارت گرافیکی را انتخاب کنید که بتواند بازی ها را با رزولوشن بالا و نرخ فریم مناسب اجرا کند. همچنین باید به ویژگیهایی مانند فناوریهای Ray Tracing و DLSS (برای کارتهای NVIDIA) یا FidelityFX (برای کارتهای AMD) توجه کنید.
2. Core و هسته در کارت گرافیک
GPU دارای تعداد زیادی هسته است که به صورت موازی با هم کار میکنند. هر چه تعداد هسته ها بیشتر باشد، کارایی کارت گرافیک بهتر است البته این موضوع تنها عامل تعین کننده کیفیت کارت گرافیک نیست. در کارتهای گرافیک NVIDIA، هستههای پردازشی به نام CUDA Cores و در کارتهای گرافیک AMD، هستههای پردازشی به نام Stream Processors شناخته میشوند.
3. رزولوشن و نرخ فریم موردنیاز
- 1080p (Full HD): کارتهای میانرده مانند NVIDIA RTX 3050 یا AMD RX 6600
- 1440p (2K): کارتهای قویتر مانند RTX 4060 یا RX 6700
- 4K: کارتهای ردهبالا مانند NVIDIA RTX 4080 یا AMD RX 7900 XT
- همچنین اگر به نرخ فریم بالا (مثل 120 یا 144 فریم بر ثانیه) برای مانیتورهای گیمینگ نیاز دارید، کارت قویتری انتخاب کنید.
4. سازگاری با سیستم
هنگام خرید کارت گرافیک باید دقت کنید که این قطعه با سیستم شما هماهنگ و سازگار باشد. عواملی که برای این موضوع باید بررسی کنید، مادربرد، منبع تغذیه و اندازه کیس است.
بیشتر بخوانید: امروزه حافظه های SSD یکی از مهم ترین قطعات در دنیای کامپیوتر و فناوری است که به دلیل سرعت بالا، دوام بیشتر و کاهش زمان تأخیر، جایگزین مناسبی برای هارد دیسکهای سنتی (HDD) شدهاند. با مطالعه بلاگ “مقایسه و معرفی انواع SSD” میتوانید به صورت کامل با این قطعه آشنا شوید.
5. حافظه
VRAM حافظهای است که کارت گرافیک برای ذخیره و پردازش دادههای گرافیکی استفاده میکند.
- برای کاربردهای سنگین: 4 تا 6 گیگابایت کافی است.
- برای بازیهای سنگین یا طراحی سهبعدی: 8 گیگابایت یا بیشتر نیاز است.
- برای رندرینگ حرفهای یا کار با رزولوشن بالا: 12 گیگابایت یا بیشتر توصیه میشود.
6. سرعت کلاک
سرعت کلاک کارت گرافیک یا GPU Clock Speed به سرعت عملکرد پردازنده گرافیکی (GPU) در پردازش دادهها و اجرای وظایف اشاره دارد. اگر به مشخصات فیزیکی کارت گرفیک ها دقت کنید، دو نوع سرعت کلاک را مشاهده خواهید کرد. کلاک پایه، که نشان دهنده سرعتی است که کارت گرافیک در حالت عادی و بدون فشار ارائه میدهد و کلاک بوست که حداکثر سرعتی است که کارت گرافیک میتواند تحت بار کاری سنگین (مانند بازیهای گرافیکی سنگین) به آن دست پیدا کند.
7. پورت ها
یکی دیگر از موضوعات مهمی که باید به آن دقت کنید، نوع پورت کارت گرافیک و مانیتور است. این پورت ها (HDMI، DisplayPort و یا USB-C (برای برخی از مانیتورهای جدید)) باید با هم سازگار باشند.
8. برند
بهتر از برندهای معتبر تولید کننده کارت گرافیک خرید کنید. از معتبر ترین برندهای کارت گرافیک میتوانیم به NVIDIA، AMD (Advanced Micro Devices)، ASUS، MSI (Micro-Star International)، Gigabyte، EVGA و ZOTAC اشاره کنیم.
9. بودجه
در نهایت باید با توجه به بودجه ای که دارید، سعی کنید بهترین کارت گرافیک را بخرید. بر اساس قیمت میتوان کارت های گرافیک را در سه دسته اقتصادی، میانرده و حرفه ای قرار دهیم.
انواع کارت گرافیک
کارت گرافیک (Graphics Card) یا GPU (Graphics Processing Unit) قطعه ای از کامپیوتر است که وظیفه پردازش تصاویر، ویدیوها و دادههای گرافیکی را بر عهده داردو اطلاعات دیجیتال را به تصاویری تبدیل میکند که روی مانیتور مشاهده میکنید. کارت های گرافیک بطور کلی به دو دسته مجتمع (Integrated Graphics) و مجزا (Dedicated Graphics) تشکیل میشوند. هر کدام از این نوع کارت های گرافیک کاربردها و ویژگی های منحصر به فردی دارند که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم.
معرفی کارت گرافیک مجتمع (Integrated Graphics)
کارت گرافیک مجتمع به صورت یکپارچه در CPU تعبیه میشود و به این معنی است که که پردازنده گرافیکی در CPU ادغام شده است. بنابراین میتوان گفت کارت گرافیک یک چیپ اس که شامل قسمت های CPU و GPU میشود. باید در نظر داشته باشید که در سیستم های دارای کارت گرافیک مجزا، واحد پردازش مرکزی وظیفه پردازش تصاویر را نیز به عهده دارد. اگر با واحد پردازش مرکزی آشنا نیستید، در بلاگ “راهنمای خرید CPU“، این قطعه مهم را به صورت جامع معرفی و بررسی کرده ایم.
ویژگی های کارت گرافیک مجتمع
- مصرف انرژی پایین
- مناسب برای کارهای سبک مانند تماشای فیلم، مرور وب و اجرای نرمافزارهای غیرگرافیکی
- عملکرد محدود در بازیها و برنامههای سنگین گرافیکی
معرفی کارت گرافیک مجزا (Dedicated Graphics)
کارت گرافیک مجزا یک قطعه سخت افزاری است که بر خلاف کارت گرافیک های محتمع، به صورت جداگانه روی مادربرد نصب شده و از CPU جداست. این نوع کارت گرافیک دارای پردازنده گرافیکی (GPU)، حافظه ویدئویی (VRAM) و سیستم خنککننده اختصاصی است.
ویژگی های کارت گرافیک مجزا
- قدرت پردازشی بالا
- مناسب برای بازیهای سنگین، طراحی سهبعدی، رندرینگ و تدوین ویدیو
بیشتر بخوانید: کیس کامپیوتر یکی مهم ترین اجزای سیستم است که مانند یک باکس محافظ برای قطعات مختلف عمل میکند. کیس علاوه بر محافظت از قطعات در برابر ضربه، گرد و غبار و رطوبت، در خنک نگه داشتن آنها نیز نقش بسزایی دارد. در بلاگ “راهنمای خرید کیس کامپیوتر” میتوانید به صورت کامل با این وسیله آشنا شوید.
مقایسه کارت گرافیک های مجتمع و مجزا
ویژگی | کارت گرافیک مجزا | کارت گرافیک مجتمع |
عملکر گرافیکی | در اکثر موارد عملکرد بهتری دارد. | در اکثر موارد ضعیف تر از کارت مجزا است. |
میزان مصرف برق | میزان مصرف برق بیشتری دارد. | برق کمتری مصرف میکند. |
کاربرد برای گیم | برای گیم کاملا مناسب است. | برای گیمینگ مناسب نیست. |
حافظه | حافظه ویدئویی اختصاصی (VRAM) | از حافظه RAM سیستم استفاده میکند |
ساختار | ادغام شده با CPU | مستقل و دارای سخت افزارهای اختصاصی |
سیستم خنک کننده | دارای سیستم خنک کننده اختصاصی | معمولا نیازی به سیستم خنک کننده ندارد |
ارتقاء پذیری | به سادگی قابل ارتقاء است. | قابل ارتقاء نیست. |
فضای مورد نیاز | به اسلات روی مادربرد و فضای کافی در کیس نیاز دارد. | به فضای اضافی نیازی ندارد. |
کاربرد | مناسب برای کاربردهای ساده مثل وبگردی، تماشای فیلم، نرمافزارهای ساده | مناسب برای کاربردهای پیچیده مثل بازیهای سنگین، تدوین ویدیو، طراحی سهبعدی |
قیمت | قیمت بیشتری دارد. (در برخی مواقع هزینه بسیار زیادی دارد.) | هزینه کمتری نسبت به کارت گرافیک مجزا دارد. |
باتوجه به مطالب گفته شده اگر برای کارهای روزمره و ساده به کارت گرافیک نیاز دارید میتوانید یک کارت گرافیک مجتمع تهیه کنید و از هزینه های اضافه جلوگیری کنید؛ اما اگر به دنبال انجام دادن کارهای پیچیده تر مثل گیم، طراحی های گرفیکی، طراحی های سه بعدی و… هستید توصیه میشود که یک کارت گرافیکی مجزا تهیه کنید.