امروزه سرعت، ظرفیت و قابلیت اطمینان در ذخیره‌سازی داده‌ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. با پیشرفت فناوری، دو نوع اصلی از حافظه‌های ذخیره‌سازی، یعنی درایوهای حالت جامد (SSD) و درایوهای سخت‌افزاری (HDD)، به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار میگیرند. هر یک از این فناوری‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب بین آن‌ها به نیازهای کاربر بستگی دارد. در این مقاله، به مقایسه‌ کامل و تخصصی SSD و HDD میپردازیم تا بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید.

HDD چیست؟

HDD یک دستگاه ذخیره‌سازی سنتی است که از دیسک‌های مغناطیسی چرخان و یک هد خواندن/نوشتن برای ذخیره و بازیابی داده‌ها استفاده میکند. این نوع حافظه سال‌ها به‌عنوان استاندارد اصلی در کامپیوترها مورد استفاده قرار میگرفت.

SSD چیست؟

SSD یا درایو حالت جامد یک نوع حافظه ذخیره‌سازی است که از تراشه‌های فلش (مانند NAND) برای ذخیره داده‌ها استفاده می‌کند و هیچ قطعه متحرکی ندارد. به همین دلیل، سرعت خواندن و نوشتن در SSD بسیار بالاتر از HDD است. برای خرید SSD اینترنال یا اکسترنال اورجینال میتوانید با ما در ارتباط باشید.

مقایسه SSD و HDD

حال که با تعریف این دو نوع حافظه آشنا شدید به سراغ مقایسه کامل آنها میرویم. تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا در انتها بتوانید بهترین حافظه را برای خود انتخاب کرده و برخی از مشکلات سیستم خود را برطرف کنید.

سرعت

یکی از مهم ترین ویژگی هر محصول به ویژه در حوزه فناوری و اطلاعات، سرعت آن است. میزان سرعت حافظه های SSD و HDD به آنها بستگی دارد. سرعت هارد HDD تقریبا بین 30 تا 150 مگابایت بر ثانیه و سرعت هارد SSD به حدود 500 مگابایت بر ثانیه میرسد و مدل‌های جدیدتر NVME سرعتی برابر با 3000 الی 3500 مگابایت بر ثانیه دارند. این اعداد نشان دهنده آن است که در ساده‌ترین حالت ممکن یک هارد SSD پنج برابر و در بهترین حالت تا 20 برابر یا حتی بیشتر سریع‌تر عمل میکند. در جدول زیر سرعت این دو حافظه در یک نگاه مقایسه میکنیم:

طول عمر

طول عمر SSD و HDD به عوامل مختلفی مانند ساختار ذخیره‌سازی، میزان استفاده، سایش سلول‌ها یا قطعات مکانیکی، و تکنولوژی کنترل داده‌ها بستگی دارد. بطور کلی میتوان گفت چون HDD ها دارای قطعات مکانیکی هستند، طول عمر کمتری نسبت به SSD ها دارند. طبق آخرین آمار سایت backblaze نرخ خرابی HDD بالاتر از SSD است. این شرکت در گزارشی پس از 4 سال استفاده مداوم، نرخ خرابی SSDها را 1.05% و HDDها را 1.83% اعلام کرد.

بیشتر بخوانید: امروزه حافظه های SSD یکی از مهم ترین قطعات در دنیای کامپیوتر و فناوری است که به دلیل سرعت بالا، دوام بیشتر و کاهش زمان تأخیر، جایگزین مناسبی برای هارد دیسک‌های سنتی (HDD) شده‌اند. با مطالعه بلاگ “مقایسه و معرفی انواع SSD” میتوانید به صورت کامل با این قطعه آشنا شوید.

چیپ‌های SSD و HDD

SSD و HDD از نظر ساختار داخلی و نوع چیپ‌های استفاده‌شده تفاوت‌های زیادی دارند. چیپ ها HDD شامل موارد زیر است:

• پلاتر (Platter): دیسک‌های مغناطیسی که داده‌ها روی آن‌ها ذخیره می‌شوند.
• هد خواندن/نوشتن: داده‌ها را روی پلاتر می‌نویسد و می‌خواند.
• موتور اسپیندل (Spindle Motor): معمولاً با سرعت 5400 یا 7200 دور در دقیقه پلاتر را می‌چرخاند.
• بازوی هد (Actuator Arm): هد را به موقعیت مورد نظر روی پلاتر هدایت می‌کند.
• کنترلر: کنترل پردازش داده‌ها و ارتباط با مادربرد.
• حافظه کش (Cache Memory – DRAM): داده‌های موقت را ذخیره می‌کند تا سرعت خواندن/نوشتن را افزایش دهد.

SSD هیچ قطعه متحرکی ندارد و از تراشه‌های الکترونیکی برای ذخیره‌سازی داده‌ها استفاده می‌کند. چیپ های اصلی SSD شامل موارد زیر است:

• تراشه NAND Flash: حافظه‌ای که داده‌ها را ذخیره می‌کند (مشابه فلش مموری).
• کنترلر: پردازش داده‌ها، مدیریت حافظه، و افزایش عملکرد SSD.
• حافظه کش (DRAM Cache): ذخیره موقت داده‌ها برای افزایش سرعت خواندن/نوشتن.
• رابط ارتباطی (SATA / NVMe Controller): ارتباط با مادربرد از طریق SATA یا PCIe/NVMe.

میزان صدا

وحود قطعات مکانیکی در HDD ها باعث تولید صدا میشود که مقدار آن به مدل هارد بستگی دارد. از طرفی SSD ها قطعات مکانیکی ندارند در نتیجه صدایی تولید نمیکنند.

بازیابی اطلاعات

اگر یک هارد HDD خراب شود، ممکن است بتوان با ابزارهای خاص یا در آزمایشگاه‌های بازیابی اطلاعات، داده‌های آن را بازگرداند. همچنین اگر به صورت تصادفی برخی اطلاعات را حذف کنید قطعا میتوانید آنها را بازیابی کنید؛ اما در SSD به دلیل استفاده از TRIM و فناوری‌های پیشرفته مدیریت داده، بازیابی اطلاعات پس از حذف تقریباً غیرممکن است. اگر SSD دچار نقص سخت‌افزاری شود، داده‌ها معمولاً بطور کامل از بین می‌روند.

در نتیجه اگر بازیابی اطلاعات برای شما مهم است، بهتر است HDD انتخاب کنید؛ اما اگر امنیت حذف دائمی داده‌ها را می‌خواهید، SSD انتخاب بهتری است.

بیشتر بخوانید: هارد دیسک از مهم ترین قطعات هر سیستم است که وظیفه ذخیره سازی اطلاعات و اجرای سیستم عامل را به عهده دارد. اگر این قطعه خراب شود خسارات زیادی از جمله از دست رفتن اطلاعات، کاهش سرعت سیستم و حتی در برخی موارد کار نکردن سیستم را متحمل میشوید. در مقاله “مهم‌ترین علائم خرابی هارد لپ‌تاپ” این موضوع را به صورت جامع بررسی کرده‌ایم.

مقاومت در برابر لرزش و ضربه

همانطور که در تعریف این دو حافظه اشاره کردیم، ساختار SSD و HDD با هم متفاوت است. این موضوع باعث تفاوت مقاومت آنها در برابر لرزش و ضربه میشود. هارد HDD دارای قطعات مکانیکی متحرک مثل پلاتر، هد، موتور است که در صورت سقوط یا تکان شدید، ممکن است هد مغناطیسی روی دیسک برخورد کند و اطلاعات را از بین ببرد.

در مقابل هارد دیسک های سنتی، SSD ها فاقد قطعات مکانیکی هستند و از تراشه‌های فلش استفاده میکنند. در نتیجه ضربه و لرزش تقریباً تأثیری روی عملکرد آنها ندارد. به همین علت برای لپ تاپ ها و سیستم های قابل حمل معمولا از SSD استفاده میشود.

مقاومت در برابر گرما

موتور و قطعات مکانیکی در HDD با افزایش دما دچار انبساط و خرابی می‌شوند. دمای بالا میتواند باعث کاهش سرعت چرخش پلاتر، خرابی هد و افزایش نرخ خطای خواندن/نوشتن شود. دمای ایده‌آل این حافظه بین 20 تا 45 درجه سانتی‌گراد میباشد.

هارد های SSD با اینکه فاقد قطعات مکانیکی هستند، در گرمای بیش از اندازه آسیب میبینند. دمای بالا ممکن است باعث تخریب سلول‌های حافظه NAND شود. برخی مدل های آن، در دمای بیش از 70 درجه ممکن است دچار افت عملکرد (Thermal Throttling) شوند. دمای ایده‌آل SSD بین 0 تا 70 درجه سانتی‌گراد است.

مقاومت در برابر نوسانات برق

اگر از HDD استفاده کنید، در صورت قطع ناگهانی برق، هد مغناطیسی ممکن است در جای نامناسبی متوقف شود و باعث خرابی شود. همچنین ممکن است فایل‌ها به‌صورت ناقص ذخیره شوند و سکتورهای خراب (Bad Sector) ایجاد شود.

اگر از SSD استفاده میکنید، در صورت قطع برق هنگام نوشتن داده، ممکن است برخی اطلاعات از بین بروند؛ اما خود SSD دچار خرابی فیزیکی نمی‌شود. مدل‌های پیشرفته دارای خازن‌های محافظ هستند که در زمان قطع برق، اطلاعات را قبل از خاموش شدن کامل ذخیره می‌کنند.

مقاومت در برابر میدان مغناطیسی

اطلاعات در HDD ها روی دیسک‌های مغناطیسی ذخیره می‌شوند، بنابراین قرار گرفتن در معرض یک میدان مغناطیسی قوی میتواند باعث پاک شدن یا خراب شدن داده‌ها شود؛ اما SSD ها از حافظه فلش (NAND) استفاده میکنند و به میدان مغناطیسی حساس نیستند.

مصرف انرژی و تولید گرما

میزان مصرف انرژی در هاردهای HDD بیشتر از SSD است. HDD ها در حالت فعالیت 5 تا 10 وات بسته به مدل و سرعت (RPM) انرژی مصرف میکنند. در حالت استراحت حدود 3 الی 5 وات و  در حالت خاموشی (Standby) حدود 2 وات مصرف انرژی دارند. SSD ها در حالت فعالیت 2 تا 4 وات، در حالت استراحت (Idle) حدود 0.5 تا 2 وات و در حالت خاموشی (Standby) حدود 0.5 وات انرژی مصرف میکنند.

بیشتر بخوانید: وسترن دیجیتال یکی از مشهور ترین برندها در زمینه تولید تجهیزات ذخیره سازی مثل انواع هارد و SSD میباشد. SSDها و HDDهای این برند دارای رنگ های آبی، قرمز، مشکی، بنفش، طلایی و سبز هستند که هر کدام از این رنگ ها معنی مخصوص به خود را دارند که در بلاگ “معنی رنگ های هارد و SSD وسترن دیجیتال” با آنها آشنا خواهیم شد.

وزن و اندازه

حافظه‌‌های SSD به دلیل مبتنی بودن بر تراشه از نظر ابعاد و وزن نسبت به HDD ها برتری دارند. در ابعاد یکسان وزن یک حافظه SSD تقریبا یک پنجم هارددیسک است. این ویژگی به خصوص برای دستگاه های قابل حمل حائز اهمیت است.

رمزگذاری

عملکرد در بازی

با استفاده از HDD ها در بازی‌هایی که مپ‌های بزرگ و جهان باز (Open World) دارند، ممکن است زمان بارگذاری طولانی‌تر باشد و حتی در برخی موارد، لود ناقص تکسچرها (Texture Pop-in) رخ دهد؛ اما بازی‌ها روی SSD چندین برابر سریع‌تر لود می‌شوند. این تفاوت مخصوصاً در بازی‌هایی مانند Cyberpunk 2077، Red Dead Redemption 2، و GTA V مشهود است. در نتیجه SSD زمان بارگذاری را تا 5 برابر کاهش میدهد و باعث اجرای روان‌تر بازی می‌شود.

قیمت

قیمت حافظه های SSD و HDD به عوامل زیادی از جمله برند، ظرفیت، مدل و… دارد؛ اما بطور کل میتوان گفت قیمت هارد های SSD بیشتر از HDD است.

معتبر ترین شرکت های سازنده SSD و HDD

هارد های اورجینال از تمامی برندهای معتبر در فروشگاه mtmshop موجود میباشد و میتوانید آنها را با ساده ترین روش سفارش دهید. اگر در انتخاب محصول مناسب تردید دارید با کارشناسان ما در ارتباط باشید و از مشاوره رایگان بهره مند شوید. خرید هارد اکسترنال ای دیتا، هارد اکسترنال وسترن، اس اس دی اینترنال و اکسترنال و… با چند کلیک ساده امکان پذیر است.